ปลง

[ปฺลง] ก. เอาลง เช่น ปลงหม้อข้าว, ปล่อยหรือเปลื้องให้พ้นไป

(ในลักษณะที่รู้สึกว่าหนักอยู่) เช่น ปลงหาบ; เมื่อใช้ประกอบกับ คำอื่น มีความหมายต่าง ๆ. ปลงกรรมฐาน [ปฺลงกำมะถาน] ก. พิจารณากรรมฐาน. ปลงใจ ก. ตกลงใจ. ปลงช้าง ก. ปลดเปลื้องของหนักบนหลังช้างแล้วปล่อยให้พัก. ปลงชีวิต ก. ฆ่า. ปลงตก ก. พิจารณาจนเห็นจริงแล้วปล่อยไปตามสภาพ. ปลงธรรมสังเวช [ปฺลงทำมะสังเวด] ก. เกิดความสังเวชโดยธรรม เมื่อเห็นความแตกดับของสังขาร (ใช้แก่พระอริยบุคคล). ปลงธุระ ก. ทอดธุระ, วางธุระ. ปลงบริขาร ก. มอบบริขารให้แก่ผู้อื่นในเวลาใกล้จะตาย (ใช้แก่บรรพชิต). ปลงผม ก. โกนผม (ใช้แก่บรรพชิต). ปลงศพ ก. เผาผี, จัดการเผาหรือฝังศพให้เสร็จสิ้นไป. ปลงสังขาร ก. พิจารณาเห็นว่าเราจะต้องตายเป็นแน่แท้. ปลงสังเวช ก. พิจารณาเห็นเป็นเรื่องน่าสลดใจหรือน่าสมเพช. ปลงอนิจจัง ก. รู้สึกสังเวชใจว่าไม่น่าจะเป็นถึงเช่นนั้น. ปลงอาบัติ ก. แสดงความผิดของตนเพื่อเปลื้องโทษทางวินัย (ใช้แก่พระภิกษุ). ปลงอายุสังขาร ก. บอกกำหนดวันสิ้นสุดแห่งอายุ (ใช้แก่พระพุทธเจ้า).