บัง

๑

ก. กัน กั้น หรือปิดไม่ให้เห็น ไม่ให้ผ่าน ไม่ให้โดน เช่น บังแดด บังฝน บังลม ยืนบัง. บังโกลน, บังโคลน [-โกฺลน, -โคฺลน] น. เครื่องบังเหนือล้อรถ ป้องกัน โคลนมิให้กระเด็นขึ้นมาเปื้อนรถ. บังความ ก. ตั้งใจปกปิดเอาไว้. บังเงา ว. เรียกหญิงหากินที่ในเวลากลางคืนมักยืนแอบอยู่ตามเงามืด ที่แสงไฟส่องไปไม่ถึงว่า นางบังเงา. บังตะวัน น. เครื่องบังแดดเช่นเดียวกับบังสูรย์. (สิบสองเดือน). บังตา น. เครื่องบังประตูทำด้วยไม้หรือกระจกเป็นต้นติดอยู่กับกรอบ ประตูเหนือระดับตาเล็กน้อย ผลักเปิดปิดได้, ถ้าเป็นเครื่องบังหน้าต่าง ในระดับตา มักทำด้วยผ้า เรียกว่า ม่านบังตา; เครื่องบังตาม้าเพื่อไม่ให้ เห็นข้าง ๆ. บังใบ ๑ น. ชื่อกบชนิดหนึ่งสำหรับไสคิ้วไม้; การเพลาะริมไม้ให้ลึก ลงไปจากผิวเดิมด้วยการใช้กบบังใบไส แล้วนำมาประกอบเป็นวงกบ หรือวงกรอบของประตูหน้าต่าง, วิธีเพลาะไม้ให้สนิทเป็นแผ่นเดียวกัน ด้วยการใช้กบบังใบไสริมไม้ทั้ง ๒ แผ่นให้ลึกเท่า ๆ กัน แล้วนำมา ประกบให้เป็นแผ่นเดียวกัน. บังใบ ๒ น. ชื่อเพลงไทยทำนองหนึ่ง ใช้ขับร้องประกอบการ แสดงโขนและละคร. บังเพลิง น. เครื่องส่องแสงไฟที่มีกำบังไม่ให้เห็นผู้ส่อง. บังไพร ก. เสกกิ่งไม้ถือบังตัวให้สัตว์เห็นเป็นป่าไม่เห็นตัวคน ใช้ใน การคล้องช้างเป็นต้น. บังฟัน ก. ใช้เวทมนตร์ไปทำร้ายผู้อื่นด้วยวิธีเอาดาบเป็นต้นฟันสิ่ง ที่สมมุติเป็นตัวผู้ที่ตนประสงค์จะทำร้าย เพื่อให้เกิดผลเป็นทำนอง เดียวกันแก่ผู้นั้น. บังมืด ก. บังแสงสว่างทำให้มืดไป เช่น อย่ายืนบังมืด มองไม่เห็น. บังสาด น. เพิงที่ต่อชายคาสำหรับกันฝนสาด, กันสาด ก็เรียก. บังหน้า ก. นำชื่อบุคคลเป็นต้นมาอ้างเพื่อประโยชน์ตนโดยเจตนา ให้ผู้อื่นหลงผิด; ทำกิจการอย่างหนึ่งเพื่ออำพรางกิจการอีกอย่างหนึ่ง. ๒ คำพยางค์หน้า เมื่ออยู่หน้าพยัญชนะ ก วรรค เช่น บังเกิด บังควร บังคับ หรือเมื่ออยู่หน้าเศษวรรค เช่น บังวาย บังหวน บังอาจ, เมื่อ อยู่หน้าพยัญชนะ จ วรรค หรือ ต วรรค แปลงเป็น บัน เช่น บันเจิด บันโดย, เมื่ออยู่หน้าพยัญชนะ ป วรรค เขียนเป็นสระอำ เช่น บำเพ็ญ.