บอก

๑

น. ปล้องไม้ไผ่มีข้อขังข้างก้นสำหรับใส่น้ำเป็นต้น, มักใช้ว่า กระบอก. ๒ ก. พูดให้รู้, เล่าให้ฟัง, เช่น บอกกันต่อ ๆ มา บอกอาการให้หมอฟัง; บ่งให้รู้ เช่น สัญญาณบอกเหตุร้าย อีกาบอกข่าว; แนะนำ เช่น บอก ให้ทำอย่างนั้นอย่างนี้, สอน เช่น อย่าบอกหนังสือสังฆราช; รายงาน เช่น ใบบอก. บอกกล่าว ก. ร้องบอกให้ผู้อื่นเป็นพยานรับรู้ไว้. บอกแขก ก. บอกเพื่อนบ้านให้มาช่วยกันทำงาน เช่น บอกแขกเกี่ยวข้าว. บอกคำบอก ก. บอกหรืออ่านหนังสือให้เขียนตาม. บอกบท ก. อ่านข้อความในบทโขนละครให้คนร้องร้องตามที่บอก, อ่านข้อความในบทละครให้ผู้เล่นพูดหรือร้องตามที่บอก; บอกหรือ สั่งให้ทำสิ่งใด ๆ ตามที่ผู้บอกต้องการ. บอกบัญชี (โบ) ก. บอกศาลา. บอกบุญ ก. บอกชักชวนให้ทำบุญเช่นในการสร้างโบสถ์ทอดกฐิน. บอกใบ้ ก. แนะด้วยอุบาย, บอกเป็นเลศนัย. บอกปัด, บอกเปิด ก. พูดปัดไปให้พ้นตัว, พูดอย่างไม่รู้ไม่ชี้. บอกยี่ห้อ (ปาก) ก. แสดงกิริยาท่าทีหรือคำพูดให้รู้ว่ามีลักษณะนิสัย ใจคอหรือชาติตระกูลเป็นอย่างไรเป็นต้น. บอกเล่าเก้าสิบ (สำ) ก. บอกกล่าวให้รู้. บอกวัตร (โบ) ก. บอกข้อปฏิบัติที่เกี่ยวกับพระพุทธศาสนา เมื่อทำวัตร เย็นเสร็จแล้ว. บอกศาลา ก. ประกาศไม่รับผิดชอบหรือตัดขาดไม่ให้ความอุปการะ เลี้ยงดูอีกต่อไป. บอกหนทาง ก. เตือนสติให้ระลึกถึงคุณพระในขณะใกล้จะตาย. บอกหนังสือสังฆราช (สำ) ก. สอนสิ่งที่เขารู้ดีอยู่แล้ว, สอนหนังสือ สังฆราช ก็ว่า.