อาชญา

[อาดยา, อาดชะยา] น. อำนาจ; โทษ (มักใช้สำหรับพระเจ้าแผ่นดิน

หรือเจ้านาย) เช่น พระราชอาชญา. (ส.; ป. อาณา); (กฎ; โบ; เลิก) คดีที่เกี่ยวกับโทษหลวง เรียกว่า คดีอาชญา หรือ ความอาชญา, คู่กับ ความแพ่ง ซึ่งไม่เกี่ยวด้วยโทษหลวง เช่นความมรดก; ศาลที่ชำระความเกี่ยวกับโทษหลวง เรียกว่า ศาลอาชญา คู่กับ ศาลแพ่ง ซึ่งชำระความแพ่ง; คำ อาชญา นี้ปัจจุบันนิยมใช้คำ อาญา เป็นพื้น. อาชญากร [อาดยากอน, อาดชะยากอน] น. ผู้ก่ออาชญากรรม, ผู้กระทำความผิดที่เป็นคดีอาญา. อาชญากรรม [อาดยากำ, อาดชะยากำ] น. การกระทำความผิด ทางอาญา. อาชญากรสงคราม [อาดยากอน, อาดชะยากอน] น. ผู้ก่อ อาชญากรรมในการทำสงคราม. อาชญาบท [อาดยาบด, อาดชะยาบด] น. ข้อกฎหมาย. อาชญาบัตร [อาดยาบัด, อาดชะยาบัด] (กฎ) น. ใบอนุญาตซึ่ง พนักงานเจ้าหน้าที่ออกให้แก่ผู้รับอนุญาตเพื่อใช้ประกอบการ อาชีพบางอย่างตามเขตที่กำหนด. อาชญาศึก [อาดยาสึก, อาดชะยาสึก] น. กฎหมายที่ใช้ในเวลาเกิด สงคราม. อาชญาสิทธิ์ [อาดยาสิด, อาดชะยาสิด] น. อำนาจเด็ดขาด คือ สิทธิ ที่แม่ทัพได้รับพระราชทานจากพระเจ้าแผ่นดินในเวลาไปสงคราม เป็นต้น, อาญาสิทธิ์ ก็ว่า, โดยมีสิ่งสำคัญคือพระแสงดาบเป็น เครื่องหมาย ซึ่งเรียกว่า พระแสงอาชญาสิทธิ์ หรือ พระแสงอาญาสิทธิ์.